Otyłość zawsze stanowi zagrożenie dla zdrowia i powinna być odpowiednio leczona. Warto jednak wiedzieć, że istnieją różne rodzaje otyłości. Spożywanie nadmiernych ilości pożywienia to najważniejszy, ale nie jedyny powód przybierania na wadze. Co więcej, nie każdy człowiek tyje w taki sam sposób. Świadomość przyczyn otyłości i wiedza na temat jej rodzajów ułatwia walkę z nadmiernymi kilogramami, dlatego nie powinno się lekceważyć tego tematu.
Otyłość pierwotna i wtórna
Otyłość możemy podzielić między innymi na pierwotną i wtórną. Przejadanie się prowadzi do otyłości pierwotnej, natomiast otyłość wtórna stanowi objaw niektórych chorób. Oczywiście, w przypadku otyłości pierwotnej pewne znaczenie mają także uwarunkowania genetyczne. Niektórzy nie posiadają genów odpowiedzialnych za prawidłowy metabolizm, dlatego przybierają na wadze szybciej niż osoby, u których nie doszło do takiej mutacji genów. Nie bez znaczenia są także czynniki środowiskowe, czyli brak nawyku zdrowego odżywiania, przyzwyczajenie to tłustych i słodkich potraw, a jednocześnie niewielka aktywność. Otyłości sprzyja także obniżona odporność psychiczna, ponieważ stres jest częstą przyczyną podjadania i stymuluje wytwarzanie kortyzolu, który nie jest sprzymierzeńcem szczupłej sylwetki.
Za otyłość wtórną mogą odpowiadać takie choroby jak niedoczynność tarczycy, zespół Cushinga, zespół Turnera, niedoczynność przysadki mózgowej, uszkodzenie podwzgórza, a w przypadku kobiet także zespół policystycznych jajników (PCOS). Dla osób cierpiących na takie schorzenia dobrą informacją jest to, że dzięki połączeniu właściwego leczenia ze zdrowym trybem życia zazwyczaj można uniknąć nadmiernego przybierania na wadze. Przybieranie na wadze może być spowodowane także przyjmowaniem pewnych leków, na przykład sterydów, które stosowane są w leczeniu między innymi astmy i chorób tarczycy. Efekty uboczne tego typu leków skłaniają wielu ludzi do poszukiwania alternatywnych metod terapii. Jeżeli nie ma możliwości leczenia choroby w inny sposób, to bardzo ważne jest zaplanowanie właściwej diety i regularne uprawianie sportów.
Otyłość gynoidalna, androidalna i uogólniona
Otyłość można podzielić także na gynoidalną, androidalną oraz uogólnioną. Różnica polega na tym, na jakich partiach ciała najbardziej gromadzi się tkanka tłuszczowa. Określenie rodzaju otyłości wymaga zatem porównania masy ciała z obwodem talii i bioder. Stosuje się tutaj tak zwany wskaźnik WHR (Waist to Hip Ratio). Obwód talii mierzy się przez obwód bioder. Równomierne rozmieszczenie tkanki tłuszczowej świadczy o otyłości uogólnionej. Jeżeli WHR wynosi przynajmniej 0,8 u kobiety albo 1,0 u mężczyzny, to mamy do czynienia z otyłością gynoidalną. Jeżeli wynik jest mniejszy, to możemy mówić o otyłości androidalnej.
Otyłość gynoidalna jest szczególnie częsta wśród kobiet. Taką sylwetkę określa się jako „gruszkę”, ponieważ tkanka tłuszczowa odkłada się głównie na biodrach i pośladkach. Jednocześnie pozbycie się tłuszczu z tych partii ciała sprawia duże trudności. Gromadzenie się tkanki tłuszczowej w okolicach bioder i pośladków może mieć podłoże genetyczne albo hormonalne.
Otyłość androidalna to inaczej otyłość brzuszna. Można wówczas mówić o sylwetce typu „jabłko”. Ten rodzaj otyłości dotyczy przede wszystkim mężczyzn, a także kobiet w okresie menopauzalnym. Otyłość brzuszną uznaje się za bardziej niebezpieczną, ponieważ tłuszcz gromadzi się toków narządów wewnętrznych, takich jak serce, płuca czy wątroba, co znacznie utrudnia im pracę. Otyłości androidalnej często towarzyszy cukrzyca i nadciśnienie. W przypadku mężczyzn otyłość brzuszna może prowadzić do powiększenia piersi.
Otyłość uogólniona wiąże się z równomiernym rozłożeniem tkanki tłuszczowej, ale nie oznacza to, że nie stanowi zagrożenia dla zdrowia. Nadmiar tkanki tłuszczowej obciąża bowiem cały organizm, między innymi układ kostno-stawowy, łącznie z kręgosłupem, zmuszonym do dźwigania zbyt dużego ciężaru. Otyłość uogólniona utrudnia poruszanie i zwiększa ryzyko wielu chorób, natomiast nieleczona może doprowadzić nawet do inwalidztwa.
Otyłość można podzielić także na stopnie. W tym przypadku wyznacznikiem jest BMI (Body Mass Index). Jeżeli BMI wynosi od 25 do 29.99, to możemy mówić nie o otyłości, tylko o nadwadze. Otyłość pierwszego stopnia występuje wtedy, gdy BMI jest równe bądź większe niż 30, ale nie przekracza 34,99. BMI pomiędzy 35, a 39,99 to otyłość drugiego stopnia. W przypadku BMI równego lub przekraczającego 40 mamy do czynienia z otyłością trzeciego stopnia, nazywaną także otyłością skrajną. Oczywiście, zagrożeniem jest nawet nadwaga, dlatego należy zmienić nawyki żywieniowe i tryb życia już wtedy, gdy BMI wynosi 25. Należy pamiętać, że im więcej nadmiernych kilogramów, tym trudniej jest powrócić do prawidłowej wagi. Nadwaga i otyłość obniżają sprawność, dlatego mogą pojawić się problemy z uprawianiem sportów, a nawet z poruszaniem. Utrudnieniem jest także przyzwyczajenie do nadmiernego jedzenia i spożywania ciężkostrawnych potraw oraz schorzenia, będące skutkiem otyłości. Ważne jest zatem to, aby podczas odchudzania osobom otyłym nie zabrakło pomocy specjalistów, czyli lekarzy, dietetyków i trenerów.
Facebook
RSS