O szkodliwym wpływie białego cukru na zdrowie i sylwetkę wie już chyba każdy. Doskonale zdają sobie z tego sprawę producenci żywności, którzy starają się zastąpić cukier innymi substancjami słodzącymi. Niestety, nie wszystkie zamienniki są zdrowsze od zwykłej sacharozy. Z pewnością za dobrą alternatywę dla cukru nie można uznać syropu- glukozowego, który jest chętnie wykorzystywany przed producentów.
Jak produkuje się syrop glukozowo-fruktozowy?
Syrop glukozowy-fruktozowy nazywany jest także izoglukozą oraz HFCS. To substancja słodząca, którą wynaleziono w latach 50-tych w Stanach Zjednoczonych. Do masowej produkcji izoglukozę wprowadzono dwadzieścia lat później. Syrop glukozowy-fruktozowy nie został wymyślony jako zdrowa alternatywa sacharozy. Stanowił natomiast tańszy zamiennik cukru. Amerykańscy farmerzy wymusili wprowadzenie ochrony celnej produkowanego przez nich cukru, co doprowadziło do wzrostu cen. Wówczas zaczęto poszukiwać sposobów na obniżenie kosztów produkcji słodyczy i słodkich napojów, co doprowadziło do stworzenia właśnie HFCS. Syrop glukozowo-fruktozowy wytwarza się ze skrobi, najczęściej kukurydzianej, a rzadziej pszennej. Enzymy i kwasy przekształcają skrobię ciecz o jasnożółtej brawie. Najważniejsze zalety syropu glukozowo-fruktozowego, poza wspomnianą już ceną, to stabilność mikrobiologiczna oraz niska lepkość. Istotne znaczenie ma także ciekły stan skupienia, dzięki któremu HFCS jest łatwy do wymieszania z innymi substancjami. Na tym jednak kończy się lista zalet syropu glukozowo-fruktozowego.
Kontrowersje wokół syropu glukozowo-fruktozowego
Naukowcy nie są zgodni co do wpływu HFCS na zdrowie człowieka. Wyniki przeprowadzonych dotychczas badań wskazują jednak na to, że syrop glukozowo-fruktozowy powinien być wykorzystywany z dużą ostrożnością. Jeżeli chcemy ocenić wpływ tej substancji na zdrowie, to należy rozpocząć od przedstawienia jej składu. Syrop glukozowo-fruktozowy zawiera 42 % fruktozy i 58 % glukozy albo 55 % fruktozy i 45 % glukozy. W sacharozie zwartość fruktozy i glukozy jest taka sama. Dyskusje dotyczące syropu glukozowo-fruktozowego zazwyczaj dotyczą zawartej w nim fruktozy, ponieważ to ten cukier prosty uznawany jest za szkodliwy. Niektórzy błędnie oceniają fruktozę jako zdrową, kojarząc ją z cukrem zawartym w owocach i miodzie. Czysta fruktoza jest polecana diabetykom, ponieważ nie prowadzi do szybkiego wzrostu glukozy. W przypadku osób odchudzających się jej zaletę sanowi fakt, że jest słodsza od sacharozy i syropu glukozowo-fruktozowego, dlatego wystarczające są jej niewielkie dawki. Sytuacja wygląda jednak inaczej w przypadku cukrzycy typu II. Pod wpływem fruktozy dochodzi do wzrostu poziom wolnych kwasów tłuszczowych, które sprzyjają insulinoodporności, ponieważ uszkadzają komórki trzustki, wytwarzające insulinę. Nie można również uznać fruktozy dla dobrej dla osób odchudzających się. Jednym z jej skutków ubocznych jest obniżenie wrażliwości na leptynę, czyli hormon sytości. W rezultacie dochodzi do zwiększenia apetytu, co bez wątpienia nie ułatwia odchudzania. Fruktoza sprzyja także chorobom metabolicznym, ponieważ nie jest przekształcana przez wątrobę w glikogen. Stosowanie fruktozy może skutkować również wzrostem ciśnienia tętniczego, ponieważ sprzyja ona zwiększeniu produkcji kwasu moczowego i zwiększa absorbcję sodu. Co więcej, fruktoza sprzyja niealkoholowemu stłuszczeniu wątroby, które może doprowadzić do marskości. Oczywiście, w tym miejscu pojawia się pytanie dotyczące fruktozy zawartej w owocach i miodzie. Warto zatem zaznaczyć, że jest ona bezpieczna dla człowieka, w przeciwieństwie do fruktozy pozyskanej ze skrobi, stosowanej do produkcji izoglukozy.
Syrop glukozowo-fruktozowy a nowotwory
Wprawdzie wpływ syropu glukozowo-fruktozowego na powstawanie i rozwój nowotworów nie został jeszcze do końca wyjaśniony, jednak według naukowców istnieje związek pomiędzy HFCS a chorobami nowotworowymi, zwłaszcza rakiem trzustki. W trakcie badań stwierdzono wzrost prawdopodobieństwa rozwoju tego nowotworu u osób spożywających dziennie powyżej 3 szklanek napojów słodzonych syropem glukozowo-fruktozowym. Japońscy badacze dostrzegli także prawdopodobieństwo wzrostu ryzyka raka jelita grubego, w szczególności wśród osób palących i pijących. To podejrzenie nie zostało jednak potwierdzone naukowymi badaniami. Dowiedziono natomiast, że duże spożycie cukrów prostych zwiększa ryzyko raka piersi. Istnieje także pośredni związek między stosowaniem dużych dawek fruktozy a rakiem wątroby. Ten rodzaj nowotworu często rozwija się u osób z niealkoholowym stłuszczeniem wątroby, a jak już zostało wspominane, fruktoza sprzyja temu schorzeniu.
Czy szkodliwość syropu glukozowo-fruktozowego oznacza, że warto wybierać produkty słodzone sacharozą? Na to pytanie nie można udzielić odpowiedzi twierdzącej. Wprawdzie HFCS nie jest bezpieczny dla naszego zdrowia, jednak cukier również składa się w połowie z fruktozy. W trosce o swoje zdrowie i sylwetkę należałoby zatem zrezygnować albo przynajmniej znacznie ograniczyć spożycie zarówno cukru, jak i syropu glukozowo-fruktozowego.
Facebook
RSS